آیه 99 سوره یونس
وَلَوْ شَاء رَبُّکَ لآمَنَ مَن فِی الأَرْضِ کُلُّهُمْ جَمِیعًا أَفَأَنتَ تُکْرِهُ النَّاسَ حَتَّی یَکُونُواْ مُؤْمِنِینَ
و اگر پروردگار تو می‌خواست، همه اهل زمین جمیعاً ایمان می‌آوردند، پس آیا تو می‌خواهی مردم را اجبار کنی که ایمان آورند.
*در قرآن مکرر و به عبارتهای گوناگون آمده است که دین یک عرضه و یک پیشنهاد است، چیزی نیست که بر کسی بار شود و به اجبار به اجرا درآید.
*از مضمون این آیه چنین بر می‌آید که مشیت خداوند در نظام کل آن نیست که همگی مردمان به مقام و مرتبه ایمان راه یابند بلکه بسیاری همچنان منکر و جاهل باقی می‌مانند زیرا نظام این عالم بر غفلت است. به گفته مولانا:
اُستُنِ این عالم ای جان غفلت است هوشباری این جهان را افت است
*خداوند نخواسته است که به اجبار و اکراه دینی را بر مردم تحمیل کند بلکه هر رسولی سفیری است از جانب او که برو و مردمان را به سوی من دعوت کن، خواه اجابت کنند یا نکنند: «إنا هدیناه السبیل إما شاکراً و إما کفوراً». (انسان:3)
همانا که ما راه هدایت را نشان دادیم خواه مردم شکر گزاری کنند و بدین راه بیایند و خواه ناشکری کنند و روی برگردانند.
*در قسمت آخر آیه، خداوند با کمی عتاب با پیامبر می‌فرماید با اینکه ما نخواسته‌ایم همه مردم ایمان بیاورند آیا تو می‌خواهی به زور آنان را بر ایمان اجبار کنی؟
گرچه دانی که نشنوند بگوی هر چه دانی تو از نصیحت و پند
زود باشد که خیره سر بینی به دو پای اوفتاده اندر بند
دست بر دست می‌زند که دریغ نشنیدم حدیث دانشمند
(سعدی)
نوشتن دیدگاه